Silverlight - TRT sayfasi guzel ornek

blog'u hem türkçe hem de ingilizce...

Neyzen,
Ben Silverlightin ne oldugunu resmi bir dille anlatmaya calisirsam kesin bir yanlislik yaparim. Neden begendigimi filan anlatayim daha cok:)

Ben web programlamayi hep kulfet olarak gordum ve "uygulama" icin uygun bir ortam degildi benim acimdan. Uygulama derken kastettigim, eglence icin dolasilan sayfalardan cok "is" yapilan seyler. Bizim ekranlarimizda da eksik olan eglenceli arayuzler filan. Ses, video, resim vs vs artik gunluk verilerin parcasi gibi.
Bir emlak programi dusun, eskiden aklimiza gelen genelde belli fiyat araligindam, N odali, denize su kadar vs kirterle yapilan aramalar. Ustune biraz fotograf ekleyince, daha kiymetli oluyor. Fotograf yerine video olursa degerini 3'e katlayan bir program. Biraz harita, virtual earth, google map ekleriyle daha da kiymetli. Mouse ile evin icinde dolasmaya, uzaklasip yakinlasmaya bayilacaklardir. Bitmedi:) Ya aranan "devren" satilik/kiralik isyeri ise. O zaman (hayal et) isyeri X yerde, Y isi yapiyor. Ben bunu orada devren alirsam cevrede yasayan hedef musteri kitlemin demografik verileri ne? Bu verinin giriliyor olmasindan ote bunu degisik grafikleri gorselligi arttirmakla kalmiyor, analizi kolaylastiriyor. Bu da yetmedi, cizilen grafik dogrudan 3 boyutlu bir  haritada yer aliyor (is uygulamalarindan cok sadece oyunlarda gorulen zenginlik, oysa oyunlarin arkasinda zaten tonlarca veri var). Bunlarin dusununce benim eskiden "basit" dedigim emlak uygulamalari pek de basit olmuyor:)
Simdi bunu VFP ile yapmaya kalkarsam, hmmm en iyisi programlamayi birakmak. Boyle bir uygulamanin dizayn asamasinda dusunmek ayri bir dert. Ama senaryoyu yazmayi basarinca, yapilabilirligi kaliyor. Boylesine zengin icerikli uygulamanin bir de webde, mobil araclarda vs efektif bir sekilde calismasini saglayacak ortam gerekiyor. Onu da bulsak bunu yazabilmek icin kac kisilik ekip gerekecek. Maliyetler artar. Ona razisin diyelim. Cok guzel resim, muzik ... yapan bir arkadasla calisyorsun. Bu seferde onun yaptiklarini senin alip kullanman icin ikinizin bulusacagi ortamlar dert. Birisi photoshopla filan resim yapacak, ya da video kaydi yapip bilmemne formatinda saklayacak, ben ustune program yazacagim. Onun yaptigiyla benim yaptigim cok farkli seyler bir arada  calismak cok zor. O ekrani duzenleyecek ben oturup bekleyecegim. Alicam kodunu yazicam. (anlatmakla da olmuyor ki:) Bildigin duz CommandButton'i biraz canli hale getirmek bile dert. Ustune bir resim eklemek bizim icin yenilik oldu. Sanirim intenetteki sayfalar hepimizin daha cok hosuna gidiyor (arayuz acisindan). Ne bileyim iste, veri ile zengin icerikleri birlestirebilen ve bunu da yuksek hizla kullanmayi saglayan bir ortam. Desktop desen degil, web desen degil. Ikisi bir arada desem yalan degil:)
Hayatimda yapmadigim kadar gosterisli gridi onunla yaptim (ki grid konusunda cok iyi sayilirim VFPde - yani en azindan oyle saniyorum). AJAX biraz hafif kaliyor ve icindeki kullanilan seylerden birisi. Basit anlatimi bircok platform, browser, cihazda zengin icerikli uygulamalari gelistirmek icin bir teknoloji. Dil olarak .Net dillerinden birini, dinamik dilleri secebiliyorsun. Calisirken kullanicinin makinesinin gucunu kullaniyorsun. Silverlight "runtime" plugin'e verilen isim.

Ben temel olarak biraz daha zengin gorsellik, .Net kutuphanelerinin kolayligi, biraz platform bagimsizlik,  ayri ayri desktop/web yazmaktansa iki tarafta da kodu hemen hemen ayni olan birsey yazmak gibi nedenlerle cok ilgileniyorum. Su anki versiyonunda "cevrimici" olma sarti var ancak 3'te o bile kalkiyor gibi.

Anlatmakla olmayacak orneklerine bak istersen:) N tane degisik ornek var basit ve ilginc bir tanesi (bak bakalim hic boyle bir bisiklet stok karti yapmak aklina gelir miydi - sadece aciklamalar bolumu):

-Goruntudeki leke gibi yerler leke degil zoomla, inanilmaz ama sol ustte bir dukkan var ve o dukkandaki mavi/yesil kutularin ustunde ne yazdigina bak (yazi onemli degil okunabiliyor ona hayret ettim de, sinavda sorucam:)

http://livelabs.com/seadragon-ajax/

Ya da hard rock'cilar (ki onlar paraya para demiyordur) musterin olmak icin boyle seyler istiyor:

http://memorabilia.hardrock.com/

Biz veri tabani programlari yaziyoruz, bu da veri tabani. Adamlar neden benimkini alsin:)

Benim basladıgım yerden basla istersen (gerci ben oradan baslamadım ama oradan baslasam iyi olacakmış).

http://weblogs.asp.net/scottgu/pages/si … lient.aspx

Cok az C# kodu gerekiyor. C# bilmeyen birisine bile uyar. Zaten adim adim anlatiyor. Guzel tarafi 8 parcanin ilk 7'sinde cok kucuk bir web programi yaziyorsun (sayfasi daha cok-tek ekran gibi). 8 ci parcada ise o yaptigini aynen tek satirla desktopda kullaniyorsun:)

Daha once soylemeyi unuttum galiba, Silverlight WPF/E (Windows Presentation Foundation/Everywhere), windows desktop uygulamalarindaki WPF'nin bir alt kumesi. Alt kume oldugu icin yaptigin desktopda da rahat calisiyor. Burada < ve > isaretleri aktarilabiliyor olsa hemen cok basit ama harika ornek verecektim. Gumburtuye gidecegi icin yazmiyorum.

www.silverlight.net SL takiminin resmi sayfasi. Orada "getting started" ve "learn" altinda tonlarca kaynak var. Benim blogda da ( http://cetinbasoz.spaces.live.com/blog ) VFP'den gelenler icin Linq var (Ingilizce:( Gonullu birileri tercume edecekse sevinirim).

Tek ve ciddi engel 32 bit herhalde. Excel versiyonlariyla uyumsuzluk basladi zaten. Tabii 32 bit olmasinin sorun olmayacagini dusunenler de cok.

Blendde isler cok kolaylasiyor ama sart degil. xamlpad, kaxaml, xaml cruncher, VS filan kullanarak da yapabilirsin. Elle yapman gerekmiyor o zaman, ben sadece oyle hemen bir fikir olsun diye soyledim (aslinda ister blend olsun ister VS cogu kez zaten elle yapiyorsun bence. Mousela oraya buraya git, gerekli property sec ayarala daha zor. Elle hemen yazip geciyorsun. Nasil kolayina geliyorsa).
Surukle birakla da aslinda ekliyorsun, ama eklemen gereksiz, adi zaten UserControl. C# bilmesen de olur derken basit seyler icin bilmene gerek yok demek istedim, yanlis anlasildi galiba.

Bana kalsa cevirecegim ama ne yazik ki yapamiyorum:) Hala destkelemek zorunda oldugum VFP yazilimlari ayak bagi oluyor. Kolay gelsin.

sen dua et benim gibi hala foxpro dos uygulamalarını desteklemiyorsun. bu arada bende mi bir terslik var anlamadım gitti. benim bildiğim vfp .dbf uygulamaları az terminalli sistemlerde sql uygulamalarından daha hızlıdır. çok terminalde sql daha hızlıdır. ama son çevirdiğim programda arkadaşlar kesinlikle .dbf in daha yavaş olduğunu söylüyorlar. tek terminalde bile... ben mi bir hata yapıyorum?

http://daron.yondem.com/tr/formatpage.a … ormat.html

Silverlight ile ilgilenen arkadaşlar için faydalı olabilecek bir link..